تجربه کاربری یا UX چیست؟ + مثال کاربردی
دیجیتال مارکتینگ چیست؟ + ۵ ابزار پرکاربرد آن!
22/11/2023
هوش مصنوعی Gemini چیست؟ + ویدیو معرفی گوگل
16/12/2023
تجربه کاربری یا User Experience، مجموعهای از تعاملات کاربران با یک محصول، وبسایت یا خدمات در فضای اینترنت، کامپیوتر و فضای دیجیتال است. در واقع تجربه کاربری به معناس احساس و تجربهای است که به دنبال استفاده از یک محصول، سامانه و یا سرویس خاصی به کاربر القا میشود. تجربه کاربری یا UX یک مفهوم کلی است که میتواند در بسیاری از صنایع و محصولات مختلف مورد استفاده قرار بگیرد. این یعنی UX تنها به محصولات دیجیتال اختصاص ندارد و در تمامی صنایع مورد استفاده قرار میگیرد. اما اگر بتوانیم تجربه کاربری خوبی را در دنیای دیجیتال و به خصوص فضای دیجیتال مارکتینگ رقم بزنیم، توجه بسیاری از کاربران میتواند به اپلیکیشنهای موبایل، وبسایتها و نرم افزارها معطوف شود.
برای آشنایی بیشتر با اینکه تجربه کاربری یا UX چیست؟ و نیاز به چه مهارتهایی دارد، در ادامه این مطلب همراه ما باشید.
تجربه کاربری یا UX چیست؟
به فرآیندی که برای طراحی تجربه مفید کاربری طی میشود، از تحلیل و آنالیز نیاز و دادههای در دسترس گرفته تا مرحله طراحی و پیاده سازی دقیق آن، طراحی تجربه کاربری نام دارد. در واقع تجربه کاربری یک فرآیند طراحی است که بر ایجاد محصولات و خدماتی متمرکز میشود که برای کاربران مفید، لذت بخش و قابل استفاده باشد.
طراحان تجربه کاربری بایستی:
- نیازها و خواستههای کاربران را درک کنند.
- رفتارهای کاربران را آنالیز کنند.
- محصولات و خدمات مورد نیاز کاربر را طراحی کنند.
- نیاز مخاطب را از طریق محصولات و خدمات خود برطرف سازند.
اگر فردی به عنوان طراح رابط کاربری بتواند مراحل گفته شده را به خوبی سپری کند، میتواند برای محصول یا خدمتی ارزنده و مفید را برای کاربران خودش خلق کند.
طبق مقاله منتشر شده در Usability.gov درباره تجربه کاربری یا User Experience آمده است:
“User experience (UX) focuses on having a deep understanding of users, what they need, what they value, their abilities, and also their limitations.”
“تجربه کاربری یا UX بر داشتن درک عمیق از کاربران، آنچه که آنها نیاز دارند، ارزش آنها، تواناییهای آنها و همچنین محدودیتهای آنها تمرکز دارد.”
اهمیت تجربه کاربری یا UX در کسب و کار چیست؟
تجربه کاربری یا Ux از آنجایی اهمیت دارد که میتواند یک تجربه هیجان انگیز، آسان و متفاوت را برای تعامل انسان و کامپیوتر رقم بزند. اگر وبسایت یا نرم افزار شما از Ux خوبی برخوردار باشد، کاربران میتوانند راحتتر از خدمات و محصولاتی که در وبسایت یا نرم افزار شماست دیدن کنند و همچنین یک تجربه متفاوت از حضور در فضای دیجیتال و اینترنتی داشته باشد. به عبارتی تجربه کاربری (User Experience) اهمیت بسیار زیادی در خلق آثار و محصولاتی دارد که بتواند کاربران و مخاطبان یک کسب و کار را راضی کند. محصولات و خدماتی که تجربه کاربری خوبی دارند، به مراتب بیشتر از محصولاتی که تجربه کاربری خوبی ندارند پذیرفته شده و طرفداران بیشتری نیز خواهند داشت.
آیا طراحی تجربه کاربری سخت است؟
بله! اما دلیل این سختی چیست؟ طراحی تجربه کاربری یا User Experience Design فرآیندی پیچیده است که نیاز به مهارتها و دانشهاش مختلفی دارد. طراحی تجربه کاربری شامل مراحل و طیف گستردهای از فعالیتهاست که عبارتند از:
- تحقیقات نیاز و دغدغههای کاربران
- طراحی رابط کاربری متناسب با نیاز کاربر
- طراحی تعاملی و ارزیابی محصول خلق شده
طراح تجربه رابط کاربری یا UX Designer کیست؟
طراح تجربه کاربری یا UX Designer به یک طراح حرفهای و با تجربه گفته میشود که:
- مخاطب خود را میشناسد.
- دانش و مهارت طراحی را دارد.
- به روانشناسی مخاطب و کاربر تسلط دارد.
- نیازها و رفتار مخاطب را در برابر یک محصول یا یک خدمات میشناسد.
طراحان UX در طیف گستردهای از صنایع، از جمله فناوری، تجارت، خدمات و غیره مشغول به کار هستند. آنها ممکن است بر روی محصولات و خدماتی مانند وبسایتها، نرمافزارها، اپلیکیشنهای موبایل، دستگاههای الکترونیکی و غیره کار کنند. طراحان UX نقش مهمی در موفقیت محصولات و خدمات ایفا میکنند. آنها با طراحی محصولات و خدماتی که نیازها و خواستههای کاربران را برآورده میکند، به ایجاد تجربههای کاربری مثبت و رضایتبخش کمک میکنند.
۶ وظیفهی طراحان تجربه کاربری
شاید برایتان این سوال پیش آمده باشد که وظایف طراح تجربه کاربری چیست؟ در پاسخ به این سوال باید گفت وظایفی که یک طراح تجربه کاربری بر عهده دارد و باید به خوبی آنها را پیاده سازی کند، عبارتند از:
- تحلیل کاربران:
درک نیازها، ترجیحات، و توقعات کاربران از محصول یا سرویس به وسیله تحقیقات و مطالعات کاربری.
- طراحی تجربه کاربری:
ایجاد ساختارها، جریانهای کاری، و رابطهای کاربری که به کاربران امکان استفاده راحت و موثر از محصول فراهم میکند.
- آزمون و بهبود مستمر:
انجام تستها و مطالعات کاربری برای شناخت نقاط قوت و ضعف تجربه کاربری و ارائه پیشنهادات برای بهبود.
- هماهنگی با تیمهای توسعه:
ارتباط مستمر با توسعهدهندگان و دیگر اعضای تیم به منظور اجرای بهتر طراحی و بهبود فرآیندها.
- تدوین الگوها و استانداردها:
ایجاد الگوها و استانداردهایی که به تناسب با نیازهای کاربران برای یکپارچگی و هماهنگی در تجربه کاربری کمک کند.
- آشنایی با فناوری:
درک عمیق از قابلیتها و محدودیتهای فناوریهای مورد استفاده در توسعه محصولات.
تولید محتوا اصولی برای تجربه کاربری!
مهارتهای مورد نیاز طراح رابط کاربری
مهارتهایی که یک طراح تجربه نیاز دارد تا بتواند بهترین طراحیها را پیاده سازی کند عبارتند از:
- مهارت در نرمافزارهای طراحی و پروتوتایپ:
مسلط بر نرمافزارهایی مانند Adobe XD، Sketch، Figma و…
- توانایی کدنویسی محدود (Basic Coding):
شناخت ابتدایی از HTML،CSS و JavaScript برای ارتباط بهتر با توسعهدهندگان.
- توانایی ایجاد و اجرای تستهای کاربری:
توانایی اجرای تستهای کاربری برای ارزیابی تجربه کاربری و اصلاحات لازم.
- آگاهی از روندها و تغییرات در حوزه UX:
پیگیری از آخرین تحولات، روندها و مقالات در زمینه تجربه کاربری.
- تجربه وایرفریمینگ (Wireframing):
توانایی ایجاد چارچوبها و نمونههای ابتدایی برای نمایش ساختار صفحات و جریان کاربری.
سئو و بهینه سازی سایت به چه معناست؟
- تجربیات متحرک (Prototyping):
مهارت در ایجاد نمونههای قابل تعامل و تجربیات متحرک.
- طراحی فرآیندهای کاربری:
توانایی طراحی فرآیندهای کاربری ساده و مؤثر.
- آشنایی با اصول طراحی:
درک عمیق از اصول طراحی گرافیکی و تجربی و توانایی اعمال این اصول در طراحیهای خود.
- تحلیل و درک کاربر:
توانایی تحلیل نیازها و خواستههای کاربران. درک عمیق از رفتارها، نیازها و محدودیتهای کاربران.
- توانایی حل مسائل:
توانایی شناسایی و حل مشکلات مرتبط با تجربه کاربری.
- ارتباطات بین فردی:
توانایی ارتباط موثر با اعضای تیم، کاربران و دیگر ذینفعان.
- تحقیقات کاربری:
توانایی انجام تحقیقات کاربری برای بهبود فهم نیازها و انتظارات کاربران.
۴ مرحله تا طراحی یک تجربه کاربری موفق!
برای آنکه بتوانید یک طراح تجربه کاربری موفق و حرفهای باشید، بهتر است تا مراحل زیر را به دقت دبنال کنید:
- استراتژی تدوین کنید:
تا استراتژی و مسیر حرکتی خودتان را ننویسید و بر روی کاغذ پیاده سازی نکنید، نمیتوانید به نتیجه برسید!
- تحقیقات کنید:
نسبت به نقاط ضعف و قوت محصولات و خدمات خود تحقیق کنید و آن را به خوبی بشناسید. مثلاً اگر تولید کننده قاب تلفن همراه هستید و قصد دارید وبسایتی برای خود بزنید، ابتدا باید بازار تلفن همراه، میزان تقاضای قاب تلفن همراه از مشتریان را به دقت بررسی کنید. سپس مزایا، معایب، نقاط ضعف و قوت محصولات خود را به خوبی بررسی کنید.
- طرح اولیه را تولید کنید:
بعد از تدوین استراتژی و تحقیقات میدانی، بهتر است تا یک طرح ابتدایی و اولیه از محصول یا خدمات خودتان را پیاده سازی کنید. در این نسخه اولیه بسیاری از باگها و خطاها را شناسایی میکنید و میتوانید مشکلات احتمالی را برطرف کنید.
- محصول را توزیع و منتشر کنید:
بعد از تولید طرح اولیه و بهبود آن، سعی کنید نسخه نهایی را به بهترین شکل ممکن طراحی و پیاده سازی کنید و در آخرن قدم، طرح نهایی از محصول یا خدمات خود را رونمایی و توزیع کنید.
تفاوت تجربه کاربری و رابط کاربری در چیست؟
در شکل زیر میتوانید تفاوت بین طراحی تجربه کاربری و رابط کاربری را به راحتی ببینید:
| تجربه کاربری (UX) | رابط کاربری (UI) |
| طراحی تعاملی | طراحی بصری |
| تعیین مسیر حرکت کاربر | انتخاب صحیح رنگ و تایپوگرافی اصولی |
| طراحی معماری و اطلاعات پلنهای محصول | طراحی معماری بصری در سایت، اپلیکیشن یا محصول |
| طراح و متخصص وایرفریم، پروتوتایپ، طراحی گرافیک | طراح و متخصص در طراحی گرافیکی، چیدمان عناصر و موکاپها |
از کجا بفهمم طراحی تجربه کاربری من موفق آمیز بوده است؟ | به گزارش Figma.com
اگر میخواهید بدانید که طراحی تجربه کاربری یا UX Designing شما موفقیت آمیز بوده است یا نه، بایستی سوالات زیر را از خودتان بپرسید:
- آیا سایت یا محصولات مفید هستند؟
- آیا کاربری محصول و یا سایت آسان است؟
- آیا محصول و سایت شما با ارزش و معتبر است؟
- آیا سایت و محصولات قابل استفاده و مطلوب هستند؟
- آیا کاربر میتواند آنچه را که میخواهد در سایت یا محصول شما به راحتی پیدا کند؟
۵ سوالی که در وبسایت Figma.com به آنها اشاره شده است، سوالاتی هستند که سبب میشوند تا میزان موفقیت طراحی UX را بسنجید.
